«دیگر قول نقد برای وعدههای نسیه نمیدهیم». این جمله شاید خلاصه رویکرد دولت سیدابراهیم رئیسی در خصوص مذاکره با غرب در قالب برجام باشد.
تحت فشار مذاکره نمی کنیم
رئیسجمهور ۱۳شهریورماه در این زمینه گفت که «بازگشت به مذاکرات هستهای، در دستور کار دولت او قرار دارد، اما این مذاکرات نباید تحت فشار برگزار شود و این را عنوان کرد که ما به دنبال مذاکره برای مذاکره نیستیم، به دنبال مذاکرات نتیجهمحور هستیم. و نتیجهای هم که به دنبالش هستیم این است که تحریمها برداشته شوند.»
رئیسی این موضع خود را بارها با ادبیات مختلف تکرار و این پیام را به غرب فرستاد که درب دیگر بر همان پاشنه سابق نمیچرخد و مذاکره با ایران پیش شرط دارد.
اول آزادسازی منابع، بعد مذاکره
بر همین مبنا بود که امیر عبدالهیان وزیر امور خارجه شنبه شب ۲ اکتبر(۱۱ آبان)، در گفتوگوی زنده تلویزیونی، گفت که در سفر اخیرش به نیویورک برای حضور در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، آمریکاییها مدام به دنبال ارتباط و پیغام رسانی با طرف ایرانی بودند و با اشاره به تمایل مقامات دولت جو بایدن برای ارتباط با دولت گفت که «اگر آمریکاییها نیت واقعی دارند بخشی از اموال بلوکه شده ایران را آزاد کنند.»
وزیر امور خارجه همچنین تاکید کرد که «تهران به زودی به روند مذاکرات باز خواهد گشت اما سر میز مذاکره نیت طرفهای مقابل را محک خواهد زد و اقدامات عملی آمریکا در این زمینه ملاک خواهد بود.»
موعد بازگشت به میز مذاکرات
علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه اما ۱۲ آبان ماه در پیامی توئیتری اعلام کرد «مذاکرات وین با هدف لغو تحریمهای غیرقانونی آمریکا علیه ایران، از دوشنبه هشتم آذرماه آغاز خواهد شد».
این خبر باقری اما این سوال را در اذهان ایجاد کرد که آیا سخنان امیرعبدالهیان درخصوص پیش شرط ۱۰ میلیارد دلاری ایران برای ورود به مذاکرات وین بلوفی بیش نبوده و یا باید در روزهای منتهی به هشتم آذر، شاهد اتفاقی جدید از سوی آمریکاییها باشیم؟
۳٫۵ میلیارد دلار آزاد شد
۲۱ آبانماه بود که علی نادری، مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اسلامی در حساب کاربری خود در صفحه توییتر نوشت: «کمتر از ۱۰۰ روز پس از آغاز دولت سیزدهم، اخیرا بیش از ۳.۵ میلیارد دلار از منابع مسدود ایران در یکی از کشورها در دسترس قرار گرفته و بخش قابل توجهی از این منابع در حال ورود به چرخه تجاری کشور است».
خبری که قمری وفا مدیر روابط عمومی بانک مرکزی آن را تلویحا تایید کرد و نوشت: «امروز حدود یک میلیارد دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی اختصاص یافت که بخشی از این یک میلیارد دلار، از محل منابعی است که به تازگی در دسترس بانک مرکزی قرار گرفته است».
اندکاندک منابع آزاد میشوند
آخرین تاییدیه این خبر نیز از سوی سخنگوی وزارت امور خارجه بود. خطیبزاده دوشنبه در نشست مطبوعاتی خود درباره اینکه گفته شده ۳.۵ میلیارد دلار از منابع بلوکهشده ایران آزاد شده است، گفت: منابع متعددی در خارج از کشور داشتیم و داریم که در حال آزادسازی تدریجی آنها هستیم و بصورت تدریجی وارد چرخه اقتصاد شدند و تنها هم از یک منبع نبودند».
مذاکره نقد
خبر فوق که تقریبا به تایید اکثر منابع رسمی کشور رسیده، حاکی از این است که جمهوری اسلامی ایران با گامی مستحکم و با پیششرطهایی عملی شده که بعید نیست بخشهای دیگر از آن نیز طی روزهای آینده عملی شود، وارد دور جدید مذاکرات برجامی میشود و «بی اعتمادی»که حاصل بدحسابی آمریکاییها هست، دولت را بر آن داشته که برخلاف روال ۸سال دولت گذشته، نقد مذاکره کند نه نسیه. پولهایی که آزاد شده،از هر کشوری که بوده قطعا با اجازه آمریکایی ها انجام شده است و این بدان معناست که ایستادگی دیپلماتیک دولت، آمریکایی ها را پیش از ورود به عرصه مذاکرات یک گام به عقب رانده است.